คู่มือการปลูกหญ้าเนเปียร์ หญ้าทนแล้ง ประหยัดปุ๋ย ไม่ต้องใช้เวลาดูแลมาก

หญ้าเนเปียร์ปากช่อง 1(Pennisetum purpureum Pakchong 1)

หญ้าเนเปียร์ปากช่อง 1 เป็นหญ้าเนเปียร์ลูกผสมสายพั น ธุ์หนึ่ง ซึ่งเกิดจากการคัดเลือกและส่งเสริมโดยสำนักพัฒนาอาหารสัตว์ลักษณะทั่วไปเป็นหญ้าอายุหลายปีทรงต้นเป็นกอตั้งตรงสูง 2-4 เมตร แตกกอดีมีระบบรากแข็งแรง ชอบดินที่มีการระบายน้ าได้ดีมีความอุดมสมบูรณ์สูง ไม่ทนน้ำท่วมขังไม่ทนต่อการ

เหยียบย ่ำของสั n ว์หญ้าเนเปียร์ปากช่อง 1 เป็นหญ้าที่เติบโตเร็ว สูงเต็มที่ประมาณ 4 เมตร ปรับตัวและเจริญเติบโตได้ดีในดินหลายสภาพชอบแสงแดดจ้าเหมาะสำหรับปลูกในประเทศไทยตอบสน อ งต่อปุ๋ยได้ดีไม่มีโ s คและแ ม ล งรบกวน สามารถปลูกหญ้าส าหรับตัดให้สั n ว์กินหรือนำมาท าหญ้าหมักเป็นอาหารหย าบคุณภาพดีของโคนม,โคเ นื้ อ กระบือ,แพะ,แกะ,ห มู,ไก่งวงและปลากินพืช

สามารถน ามาเลี้ยงสั n ว์ในรูปหญ้าตัดสดหญ้าหมักและอาหารผสมครบส่วน (TMR) เหมาะส าหรับเกษตรกรผู้เลี้ยงสั n ว์ที่มีพื้นที่ปลูกหญ้าจำกัด มีระบบรากแข็งแรงแผ่กระจาย

ดูดซึมน้ าดีตอบสนองต่อการให้น้ำและปุ๋ยได้ดีมาก ล าต้นตั้งตรงแตกกอดีเจริญเติบโตเร็วให้ผลผลิตสูงโปรตีนสูงมีโภชนะที่สามารถย่อยได้สูงมีความน่ากินสูง สั n ว์ชอบกินไม่มีระยะพักตัวให้ผลผลิตได้ทั้งปีมีระยะออกดอกสั้นขอบใบไม่คม ใบและลำต้นมีขนน้อย ไม่คัน มีปริมาณน้ำตาลสูง สามารถนำมาผลิตเป็นหญ้าหมักคุณภาพดีได้

ภาพที่ 1 ลักษณะของหญ้าเนเปียร์ปากช่อง 1

การปลูก

หญ้าเนเปียร์ปากช่อง 1 สามารถปลูกได้ทั่วทุกภาคของประเทศไทย เจริญเติบโตได้ดีในดินหลายประเภท ดินร่วน ดินร่วนปนทราย ดินร่วนปนเหนียว ชอบดินที่มีการระบายน้ำดี

และมีความอุดมสมบูรณ์ทนแล้ง แต่ไม่ทนน้ าท่วมขังต้องการปริมาณน้ าฝนประมาณ 1,000–1,200 มม. ต่อปีการเตรียมดิน ท าการไถดะ(ใช้รถไถติดผาน 3 หรือ 4 จาน) ไถแปร(ใช้รถติดไถผาน 7 จาน)ไถพรวน(ใช้รถไถติดจอบหมุนตีนเป็ด)ไถในทิศทางสานกัน(ทิศตะวันออกไปตก แล้วไถสานทิศเหนือไปทิศใต้)ใส่ปุ๋ยอินทรีย์ ปุ๋ยคอก ปุ๋ยหมัก 2-4 ตันต่อไร่

ภาพที่ 2 การเตรียมดินเพื่อใช้ปลูกหญ้าเนเปียร์ปากช่อง 1

การปลูกด าเนินการได้ 3 รูปแบบ ดังนี้

1) แบบปักท่อนพั น ธุ์ เลือกท่อนพั น ธุ์จากแปลงพั น ธุ์ที่เจริญเติบโตสมบูรณ์แข็งแรง มีขนาดลำต้นสม่ าเสมอ อายุประมาณ 3 เดือน อัตราการปลูก 400-600 กก./ไร่ควรปลูกเป็นแถวระยะระหว่างแถวxหลุม 120×80 เซนติเมตร หรือ 100×100 เซนติเมตร ตัดท่อนพั น ธุ์เฉียงเป็นท่อนๆ(1 ท่อนมี 2 ข้อ)ปักเอียงทำมุมกับพื้นดิน 30 องศา

ภาพที่ 3 การปลูกหญ้าเนเปียร์ปากช่อง 1 แบบปักท่อนพั น ธุ์

2) แบบวางท่อนพันธุ์ในร่องชักร่องเป็นแถวแบบปลูกอ้อยระยะระหว่างร่อง 120 ซ.ม. วางท่อนพั น ธุ์ต่อกันในร่อง โดยให้ส่วนปลายยอดของท่อนหนึ่งซ้อนเหลื่อมกับส่วนโคนของอีกท่อนประมาณ 20 เซนติเมตร ใช้มีดสับท่อนพั น ธุ์ให้สั้นลงเพื่อให้ท่อนพั น ธุ์แนบดินที่สุดพร้อมเกลี่ยดินกลบ

ภาพที่ 4 การปลูกหญ้าเนเปียร์ปากช่อง 1 แบบวางท่อนพั น ธุ์ในร่อง

3) แบบปลูกด้วยเครื่องปลูกการปลูกในพื้นที่ขนาดใหญ่ใช้เครื่องปลูกอ้อยติดท้ายรถแทรกเตอร์ 1 ชั่วโมงปลูกได้ประมาณ 4 ไร่ ในพื้นที่ 1 ไร่ ใช้ท่อนพั น ธุ์ 600 กก.

ภาพที่ 5 การปลูกหญ้าเนเปียร์ปากช่อง 1 ด้วยเครื่องปลูก

การใส่ปุ๋ย

ใส่ปุ๋ยรองพื้นสูตร เช่น 15-15-15 อัตรา 50-100 กก./ไร่(ขึ้นอยู่กับคุณภาพของดิน)ขณะเตรียมดินและหลังการตัดหญ้าไปใช้ประโยชน์แต่ละครั้งอาจใช้ไถสิ่ว (Ripper) ไถแหวกลงระหว่างแถวแล้วใส่ปุ๋ยมูลสั n ว์รอบๆกอประมาณ 0.5 – 1 กก./กอร่วมกับปุ๋ยยูเ sี ยที่กอหญ้าปริมาณ 1 ช้อนโต๊ะ/กอ หรืออัตรา 10 – 20กก./ไร่และควรใส่ปุ๋ยบ ารุงตอทันทีหลังการเก็บเกี่ยวเมื่อดินมีความชื้นเหมาะสม

การกำจัดวั ช พื ช

กำจัดวัชพืชหลังปลูกครั้งแรก 2-4 สัปดาห์และทุกครั้งหลังการเก็บเกี่ยวโดยใช้แรงงานคน(ใช้จอบถากวั ช พื ช)ใช้รถไถนาเดินตามติดไถแหวกร่องหรือใช้รถไถติดจอบหมุนตามด้วยการใช้จอบถากระหว่างต้น

ภาพที่ 6 การกำจัดวั ช พื ชในแปลงหญ้าเนเปียร์ปากช่อง 1 หลังปลูกครั้งแรก 2-4 สัปดาห์

การใช้ประโยชน์

หญ้าเนเปียร์ปากช่อง 1 เมื่ออายุ 60-75 วันหลังปลูก ให้ดำเนินการตัดใช้ประโยชน์ครั้งแรกและการครั้งต่อไปตัดทุกๆ 60 วัน(ปีละ 5-6 ครั้ง)การเก็บเกี่ยวผลผลิตโดยใช้มีดใช้เครื่องตัดสะพายไหล่ควรตัดให้ชิดดินมากที่สุดเท่าที่จะทำได้ส่วนในแปลงขนาดใหญ่อาจใช้เครื่อง Double chop

พื้นที่เป็นดินที่มีความอุดมสมบูรณ์สามารถใส่ปุ๋ยคอกและปุ๋ยเ n มีได้ตามความต้องการของหญ้าเนเปียร์ปากช่อง 1 เก็บเกี่ยวได้ชิดดินและตอไม่ช้ำ

จะให้ผลผลิตประมาณ 35-40 ตันต่อไร่ต่อปี(น้ำหนักสด)หญ้าเนเปียร์ปากช่อง 1 สามารถให้ผลผลิตต่อเนื่องประมาณ 8-9 ปีเก็บเกี่ยวได้ทั้งปี(6 ครั้งต่อปี)หญ้าเนเปียร์ปากช่อง 1 หากเก็บเกี่ยวที่อายุ 45 วัน

ภาพที่ 7 การตัดใช้ประโยชน์ในแปลงหญ้าเนเปียร์ปากช่อง 1

การให้น้ำ

ปริมาณน้ำที่หญ้าเนเปียร์ปากช่อง 1 ต้องการในแต่ละช่วงเวลาของพืชตั้งแต่ในระยะตั้งตัว(อายุ 1-20วัน)ต้องการน้ำ าประมาณ 4 มม./ต้น/วัน ระยะเติบโตทางลำต้นและใบ

(อายุ 21-60 วัน)ต้องการน้ า 4.5 มม./ต้น/วันหรือมีปริมาณน้ำที่ต้องการในแต่ละครั้งของการเก็บเกี่ยวประมาณ 360 ลบ.ม./ไร่/60 วัน การให้น้ำอาจให้สัปดาห์ละ 1-2 ครั้งขึ้นกับความชื้นของดินและสภาวะอากาศในแต่ละฤดูกาล

ภาพที่ 8 การให้น้ำในแปลงหญ้าเนเปียร์ปากช่อง 1 ด้วยเทปน้ำพุ่งและสปริงเกลอร์

แหล่งที่มา http://nutrition.dld.go.th/nutrition/images/pdf/use_pakchong1.pdf